DJELIMIČNA NEVAŽNOST PRAVNOG POSLA – ZNAČAJ PRINCIPA “UTILE PER INUTILE NON VITIATUR”

  • Nikola Mojović Redovni profesor Pravnog fakulteta u Banjoj Luci

Apstrakt

Istorija pitanja djelimične nevažnosti pravnih poslova podignuta na nivo opšteg pitanje počinje tek u postklasičnom rimskom pravu. Do tada nalazimo određen broj tekstova klasičnih rimskih pravnika koji obrađuju samo pojedinačne slučajeve u kojima se postavljalo pitanje kakvo dejstvo ima pravni posao kada mu je jedan dio nevaljani. U radu autor nastoji da pokaže da li su rimski klasični pravnici došli do opšteg pravila po kome se rješava da li djelimično nevaljan pravni posao može da opstane ili da se proglasi u cjelini nevaljan, odnosno ništavi. Autor istražuje kako je poznati opšti princip „utile per inutile non vitiatur” - „korisno se štetnim ne kvari“ iz doba recepcije rimskog prava imalo svoje korijene u pojedinim izvorima rimskog klasičnog prava.