PRAVNI ZNAČAJ UPISA PROMJENE SADRŽAJA HIPOTEKE

  • Раденко Јотановић
  • Босиљка Чубриловић

Apstrakt

is u javnu evidenciju nepokretnosti može imati kon-
stitutivno ili deklarativno dejstvo u zavisnosti od pravnog osnova
na kojem se stiče neko stvarno pravo, odnosno od vrste stvarnog prava.
Hipoteka je stvarno pravo čiji je modus acquirendi isključivo upis bez
obzira da li se radi o ugovornom, zakonskom ili sudskom založnom pra-
vu. Rang prvenstva hipotekarnog povjerioca se stiče na osnovu principa
prior tempore, potior iure, a ne prema pravnom osnovu nastanka hipoteke,
čime se obezbjeđuje ravnopravnost i pravna sigurnost svih učesnika u
pravnom prometu nepokretnosti. Zaključenjem ugovora o ustupanju (ce-
siji) potraživanja na novog povjerioca (cesionara) prelazi i hipoteka
kao akcesorno pravo koja služi obezbjeđenju glavnog potraživanja. Upis
hipoteke u tom slučaju ima deklarativno dejstvo jer se ne radi o novoj
hipoteci već samo o izmjeni sadržaja postojeće hipoteke na način da
se umjesto ranijeg povjerioca (cesusa) upiše novi povjerilac (cesionar).
Međutim, ukoliko novi hipotekarni povjerilac ne izvrši upis, ne može
ni vršiti svoja prava koja proizilaze iz sadržine hipoteke, prvenst-
veno dalje (registarsko) raspolaganje hipotekom. U tom smislu hipote-
karni povjerilac neće imati ni razlučno pravo u stečajnom postupku na
predmetu hipoteke koji je dio stečajne mase.